Zoek

Gérard (Sraar) Verheijen - Pater Mansuetus

Gerardus Hermanus Marie Gérard (Sraar) Verheijen. *Well 29-06-1922 †Cuijk 01-04-1975

Zoon van Hermanus Gerardus Aloysius Herman Verheijen (onderwijzer) *Well 21-06-1882 †Zuidhorn 23-02-1945 Gehuwd in Duitsland 12-10-1918 met Gertrud Zinken *Kommern (Dld) 06-01-1890 † Cuijk 08-05-1975 (verdere gegevens fam. Zinken onbekend)

Kleinzoon van Gerardus Verheijen (onderwijzer) *Oostrum 19-03-1855 †Well 10-04-1888 Gehuwd in Bergen op 20-01-1882 met Anna Catharina Martens *Well 18-02-1859 †Well 11-07-1905

Achterkleinzoon van Herman Verheijen (linnenwever) *Oostrum 15-01-1808 †Venray 03-01-1871 Gehuwd in Venray op 11-05-1838 met Wilhelmina Hoekx *Oostrum 1814 †Venray 29-01-1876

Achterkleinzoon van Gerardus Martens (akkerman)*Well 28-08-1819 †Well 07-07-1894 Gehuwd in Bergen op 06-11-1852 met Petronella Rutten (dienstmeid) *Bergen 04-01-1822 †Well 25-09-1913


 

Uit de krant van 06-07-1928.

Vader Herman Verheijen was in Well onderwijzer van 1903-1940. Van 1909-1920 was hij dirigent van harmonie 'de Vriendenkring'. Ook was hij jarenlang secretaris van de harmonie. Het agentschap van N.V. de Hanzenbank was bij Verheijen aan huis. Ze woonden op Hoenderstraat 34.


 

 Louis Koppes en Gérard Verheijen met de Kindsheidoptocht ca.1930.


 

Kindsheidprocessie in 1932. De paus zit achteraan op de troon in zijn wit gewaad met de ferula (pausstaf). Dit is Ton Derks uit de Grotestraat. De kardinaal in het midden is Sjaak Heuren (Grotestraat) met links naast zich Wim de Riet en rechts Thei Cornelissen (beide uit de Bosserheide). In het midden de missiepaters Thei Jenneskens (links) en Huub Janssen. Vooraan zitten vier misdienaars v.l.n.r.: Ferry Holla - Theo Simons - Joep Tinneveld en Gérard Verheijen. Het schild wordt gedragen door Harry Schreurs, vooraan links. Rechts lopen de zouaven.

Hoe hoger de klas waarin je zat, des te hoger de rang in de processie. De paus was altijd een jongen uit de zesde klas evenals de kardinaal en de bisschoppen enz.


 

1933. De broertjes Jan - Gérard en Wimke Verheijen. Wimke overleed 07-04-1935, 7 jaar oud.


 

Groepsfoto uit 1933 bij de jongensschool in de Schoolstraat met de vier mannen uit het gezin Verheijen. Met Gérard, zijn broer Jan (geknield onder Gérard), broertje Wimke (zittend onder Jan) en vader Herman Verheijen.

Bovenste rij v.l.n.r. : Math Simons - Joep Janssen - Wim Eikmans - Gert Derks - Louis en Thei Jenneskens - Jan Smits.

Tweede rij : Meester Th. van Rijswijck - Jac Heuren - Nöl Hendrix - Jos Janssen - Nöl Eickmans - Harrie Derks - Jan van Aerssen - Rinus van Aerssen - Frans Vousten - Hein van Soest  - meester Herman Verheijen en juffrouw Mien Arts.

Derde rij : Hoofdmeester Jos Schreurs - Bèr Simons - Jan Hendrix - Haj de Rijk - Piet Hendriks - ? - Jan , Wim en Hen Sijberts - Joep Smits - Karel Verzijl - Gérard Verheijen en Jan Koppers.

Vierde rij : Harrie Daemen - Jan Simons - Toon van Soest en Albert Martens.

Vijfde rij (knielend) : Frans Daemen - Bèr Simons - Huub Janssen - Ferry Holla - Joep Tinneveld - Jan Janssen - Harry Schreurs - Jan Verheijen  en Toon Derks.

Onderste rij : Piet Hebben - Nöl Groenen - Huub Hebben - Jeu Groenen (met lei)  - Paul Tinneveld - zoon Opper - Leo Verstegen - Wimke Verheijen en Henk Derks.


 

De broertjes brachten menig uurtje spelevarend door op de Maas.


 

Broederlijk op de foto.

Van 1935 -1941 ging Gerard naar het internaat in Bavel om te studeren aan het gymnasium / kleinsemenarie van de paters H.H. Harten aan de Seminarieweg 26. Zijn broer Jan heeft  gestudeerd op het Jongenspensionaat in Bleijerheide, slaagde vervolgens in 1939 aan de Kweekschool in Venlo voor onderwijzer en behaalde in 1943 in Arnhem de hoofdakte. 


 

Kermis (waarschijnlijk in Bavel ) 1937. Rechts zit student Verheijen.


 

1937. Na twee jaar is de groep studenten in Bavel uitgedund. Gérard Verheijen staat geheel rechts.


 

"Mijn laatste vakantie in augustus 1941" staat achter op de foto. Dit groepje bracht een bezoek aan de Lourdesgrot in het Brabantse St. Willebrord.

v.l.n.r. Gérard Verheijen - Sraar Koppers - Jan Krebbers - Theo Simons - Gerrit Derks - Piet op het Veldt - onbekende pater. Onderaan Harry Thissen - Henk Derks - Harrie Derks en Jan Koppers.


 

 

De 19 jarige Gérard in augustus 1941, vlak voordat hij naar Valkenburg aan de Geul vertrok.

Zelf zei hij "Adieu Heimat" tegen zijn geliefde dorpje Well. Zijn doel was om ook pater te worden en naar de missie te gaan, net als pater Piet Verdijk en de paters Arts die bij hem in de buurt woonden.


 

 Op 24 september 1942 is Gérard in Bavel ingetreden in de Congregatie van de Paters van de Heilige Harten van Jezus en Maria S.S.C.C. als pater Mansuetus. De studie voltooide hij op het Grootseminarie te Valkenburg. 


 

12-10-1943. Gérard - Jan en hun ouders met de zilveren bruiloft.


 

1946. Rechts de woning (gebouwd in1926) van het gezin Verheijen-Zinken in de Hoederstraat nr. 34. Eerder E 114. Vader Herman was tijdens de evacuatie in Zuidhorn gestorven en daar begraven.


 

De priesterstudenten die op 06-01-1946 de "Eeuwige Gelofte" aflegden in Valkenburg. Rechts onderaan Gérard Verheijen.


 

Uit de krant van 20-02-1948.


 

Als bekroning op zijn jarenlange studie werd de 25 jarige pater Mansuetus op 22-02-1948 tot priester gewijd en op 28-03-1948 als neomist feestelijk ingehaald in Well.


 

WELL, 2 april – Op de eerste Paasdag was het feest in Well. Na het vele voorbereidende werk van dhr. Koppers waren reeds daags te voren de straten versierd met slingers en meien, waardoor de weg naar de noodkerk een feestelijk aanzien had gekregen. Voor het aanbreken van de dag waren de vlaggen ontrold, de guirlandes uitgehangen en overal trilden de geelwitte wimpels in de gure voorjaarswind. Vlak over de brug wapperden enkele dartele vlaggen en blij feestgeklap over de Kasteellaan. Rond de oude kasteelburcht heerste op deze zonnige voorjaarsmorgen ’n drukte, die deed denken aan een feestelijke intocht van een baron of graaf, zoals de historie van dit kasteel in het verleden zeker gekend heeft.
Ruiters te paard en schutters, streng in het gelid, trokken naar het dorp, waar de neomist aan zijn woning werd afgehaald. In ’n feestelijke stoet werd de jonge priester naar de noodkerk geleid, waar hij deze morgen voor het eerste het misoffer in zijn geboorteplaats zou opdragen.
Het meerstemmig “Tu es Sacerdos” daverde door de ruimte van het kerkgebouw, toen de geestelijkheid met de neomist en de familie binnentrad. Tijdens de plechtige hoogmis werd de feest predicatie gehouden door Pater Raymundus Arts, uit dezelfde kloosterorde als de feesteling (congregatie der H.H. Harten) en die eveneens uit Well afkomstig is. In zijn geestdriftige toespraak nodigde hij de aanwezigen uit een loflied aan te heffen “Looft den Heer want hij is zo goed”. Hij noemde deze dag een dubbel Paasfeest voor de parochie en vooral voor de herder der parochie betekende deze uitverkiezing van een zijner onderdanen een koninklijke onderscheiding. In zijn gelukwensen betrok hij niet alleen de familie, maar ook de mensen van Well. In het kort herdacht spreker de vader van de neomist die tijdens de evacuatie in het hoge noorden was overleden en wiens afwezigheid juist op deze dag zo pijnlijk werd gevoeld. Deze dag was de beloning van zijn werk en offer, want in de voorbereiding tot het priesterschap hebben de ouders een belangrijk aandeel. In gloedvolle bwewoordingen stelde hij de waardigheid van het priesterschap in het licht en hij vroeg zich af waarom in deze tijd zo weinig jongens en meisjes zich aanmelden voor de priesterlijke en kloosterlijke staat. Hij sloot met een oproep tot de jeugd om gehoor te geven aan de stem van de Meester.
Dit eerste Misoffer in zijn geboorteplaats werd door de jonge priester opgedragen voor heel de parochie en voor allen, die hadden bijgedragen aan de voltooiing van zijn ideaal. De meerstemmige gezangen werden onder leiding van koster Coppers uitgevoerd door het parochieel zangkoor. Ofschoon de noodkerk tijdens deze plechtigheid tot in de uiterste hoeken was bezet, was er voor alle aanwezigen toch voldoende plaatsruimte om dit plechtig feestgebeuren te kunnen volgen. Ook hiervoor biedt de noodkerk voldoende ruimte.

Dank voor het meeleven
Na de plechtigheid in de kerk stelde de stoet zich bij de versierde brug weer op en onder de galmende tonen van de Harmonie trok de lange rij terug naar het dorp. Opgewekt paardengetrappel ratelde langs de straten en zwaaiende verenigingsvlaggen verhieven zich boven de hoofden. De ruiters in hun prachtige rode uniformen vormden een statige groep en de schutterij met de koning in hun midden, met de wapperende vlaggetjes boven de schouders, gaf een feestelijk aanblik. Een lange rij bruidjes ging de neomist vooraf, die gevolgd door zijn familie te midden van de geestelijkheid van het dorp naar zijn ouderlijke woning werd teruggebracht. Voor de rijk versierde woning hadden talrijke belangstellenden zich opgesteld.
In de poort werd de neomist door enkele bruidjes met een toepasselijk gedicht toegesproken. In zijn korte gemoedelijke toespraak tot zijn dorpsgenoten sprak de nieuwe priester een woord van dank aan allen, die hem zo’n grootse ontvangst hadden bereid. Hij dankte de pastoor der parochie voor de moeite en zorg, de feestcommissie voor het vele werk van de straatversiering, de verenigingen, die in vol ornaat waren uitgetrokken, hij dankte tenslotte allen voor de spontane hartelijkheid waarmee hij in zijn geboorteplaats was ontvangen. Hij gaf uiting aan zijn vreugde dat hij nu als jonge Priester in Well mocht terugkeren, een voorrecht, hem geschonken door de Gever van alle Goed, die hij niet genoeg dankbaar kon zijn. Met een enkel woord sprak hij nog over de evacuatietijd die hij tesamen met zijn dorpsgenoten in Zuidhorn had doorgebracht. De ongedwongen gemoedelijke toon gaf deze huldiging de sfeer van een familiefeest. Toen knielden allen neer voor de zegen van de jonge priester.

Muzikale hulde
Na de middag kwamen vele dorpsgenoten en belangstellenden de feesteling gelukwensen. Ook de klasgenoten waren gekomen om hun vroegere schoolkameraad te feliciteren met zijn uitverkiezing. De Harmonie bracht de neomist een serenade die klonk als een klok. De voorzitter  hield een begeesterende speech tot de neomist, die deze ovatie met een kort dankwoord beantwoordde. In de vertrouwelijke kring van de familie werd de feestdag verder gevierd en de feeststemming werd door het zonnige weer nog verhoogd. Het feestelijk aanzien bleef de hele dag in de straten hangen en in de harten heerste vreugde om het voorrecht, dat een dorpsgenoot tot de eer van het priesterschap was uitverkoren.
Pater Verheijen zal wee weken in ons dorp verblijven, waarna hij weer naar zijn klooster in Valkenburg zal terugkeren. Daar zal hij de studie tot augustus voortzetten. Nog dit jaar zal hem door zijn overste van de congregatie een taak worden aangewezen. Ook wij wensen de jeugdige priester een vruchtbare en gezegende toekomst. 
Van de Wellse jongens in Indië heeft Pater Verheijen de gelukwensen ontvangen. Door dit medeleven was hij zeer getroffen en hij zal niet nalaten de jongens hiervoor zijn dank over te brengen.


 

Sint Rochusfeest op de Kamp bij de familie Daemen op 16-08-1948. Zittend: v.l.n.r. kapelaan Rutten, rector van het bejaardenhuis pater Herman Jungblut, kapelaan Albert Lebens en pater Gérard Verheijen.


 

1949. Jan, moeder, Gérard en Greet met dochtertje Margriet.


 

Oktober 1949. Vertrekkende missionarissen met hun familie bij het Missiehuis van de H.H. Harten in St. Oedenrode. Onder hen de fam. Verheijen.


 

De 27 jarige pater Mansuetus voordat hij op 13 oktober 1949 naar de missie in Brazilië ging. In het dorp werden prentjes uitgedeeld als herinnering aan zijn vertrek.

Aanvankelijk zou hij uitgezonden worden naar de missie Banka en Billiton in Indonesië, maar wegens de gevaarlijke politieke omstandigheden in dat land ging die bestemming niet door.


 

Dit schrijft hij in 1949 in zijn album onder de bovenstaande zelfgemaakte foto:

WELL

Ik zie uw torenspits van ver, met bomen om en om.
En koeien loeien her en der, ten blijden wellekom.
Ik zie uw rode pannen weer en mossig rieten dak.
Het is of alles als weleer, van beter vreugde sprak!


 

Mansuetus schrijft: Het domein van de paters H.H. Harten in Cavalcante tekent zich af met de Eucalipten bomen en de omheinde muur. Het ligt aan de rand van de stad. Zo gauw je het college voorbij bent is het echt Brasil, geen levend wezen, geen huis, niets te bespeuren. Heb wel eens meegemaakt dat ik over een afstand van ca. 100 km. hoogstens 5 huisjes gezien heb. Op achtergrond rechts  de gebouwen van het vliegveld. Daarachter de enige startbaan. Links gaat de weg naar Uberlândia​, de dichtsbijzijnde stad, 54 km. hier vandaan. Het hoofdgebouw op de voorgrond is nog niet helemaal voltooid.


 

1955. De Wellse paters Huub Arts en Gérard Verheijen zijn op bezoek bij Wellse pater Piet Verdijk (midden). Ze zijn hier in Ceres in de gemeente Pilar de Goiás, waar Amerikaanse Franciscanen een gymnasium hebben opgezet.

Pater Mansuetus had een parochie in Cavalcante in de deelstaat Goiás. Het werken in de Braziliaanse Missie was vaak erg zwaar.  In 1967 was zijn parochie met 18.000 katholieke mensen bijna zo groot als de provincie Limburg. Het leven was zeer primitief. Mensen leefden in hutten en er was een hoge kindersterfte. Één dokter en één ziekenhuis voor 65.000 mensen. De missionarissen hebben er scholen opgericht en pater Mansuetus gaf er ook les. Ook gaven ze voorlichting over de maïsteelt, het hoofdvoedsel aldaar. Er werd de bevolking geleerd te sparen d.m.v. een soort Boerenleenbank. Te paard werden door pater Mansuetus grote afstanden afgelegd over moeilijk begaanbare wegen. Hij deed er in 1972 twee dagen over om 60 km. verderop te komen. Daags ervoor kreeg hij ook nog griep. Maar alles was voorbereid, dus ondanks de koorts vertrok hij toch. 


Na acht jaar kwam hij in augustus 1957 voor het eerst op vakantie en logeerde thuis in Well en in het klooster te Bavel.

Vakantie 1957


 

Augustus 1957. Bij de paters van hun congregatie in Bavel zitten hier links: Pater Gérard Verheijen met naast hem twee andere Wellse paters: Piet Verdijk en Gerard Arts. 


 

Drie Wellse missionarissen voor even samen in Brazilië op een vliegveld: de Paters Gérard Verheijen, Piet Verdijk en Huub Arts.

Gérard schrijft achter op de foto: Ze zijn er. De drie Wellenaars verenigd al is het maar voor kort. Rechts van mij pater Overste. Rondom ons blij lachend ons Regina Pacis. Foto genomen vanuit de deur van 't vliegtuig door Pater Martien uit Nijmegen.


In 1963 kwam hij voor de tweede keer met verlof naar Nederland.

Op 06-04-1963 werd deze foto gemaakt bij het afscheid in Antwerpen op de Charles Telliër. v.l.n.r. Greet, moeder, Gérard, Jan en Pater Raymund (Frans Arts)


 


 

In januari 1975 kwam hij met ziekteverlof terug naar Nederland maar bleek een ongeneeslijke ziekte te hebben. Gérard werd verzorgd bij zijn broer Jan in Cuijk waar hij op 1 april stierf.

 


 

Zijn moeder Gertrud volgde hem ruim een maand later, ze stierf op 08-05-1975.

Zie ook pagina Familie Verheijen-Zinken.