Zoek

Sint Vituskapel. Anno 1954. Adres: Grotestraat 9.

Als herinnering aan de St. Vituskerk werd deze St. Vituskapel gebouwd, op de plaats waar de kapelanie in de Grotestraat stond. Kerk en kapelanie werden in de Tweede Wereldoorlog verwoest. 
Toen pastoor Reiné opdracht kreeg om een nieuwe kerk voor de parochie te bouwen, wilde hij deze niet meer aan de Maas hebben. Hierover was een groot meningsverschil in het dorp.
Zo was burgemeester Thei Douven een van de voorstanders om de kerk op dezelfde plek te herbouwen, zij het wat groter van omvang. De Grotestraat zou dan gedeeltelijk verlegd moeten worden. Hij heeft zijn streven niet meer in vervulling zien gaan want de burgemeester stierf plotseling op 12 november 1950, toen er over de plaats voor de nieuwe kerk nog steeds geen beslissing was gevallen.
Pastoor Reiné liet eerst in 1954 deze Vituskapel bouwen als aandenken aan de St. Vituskerk met het kerkhof, de kapelanie en de geweide grond waarop alles stond. Een groot gedeelte van het oude kerkhof en de ruïne van de kerk en kapelanie moesten eerst opgeruimd worden. Als eerste was het restant van de kapotte kerktoren aan de beurt om gesloopt te worden.
In 1956 werd begonnen met de bouw van de nieuwe kerk in de Hoenderstraat. De aannemer van de kapel en de kerk was de Firma Linskens & Verstraelen uit Blitterswijck en de architect Jan Ramaekers uit Maastricht.

Rechts de kapelanie na de bevrijding in 1945

Dagblad voor Noord-Limburg 21-07-1952


 

Dagblad voor Noord-Limburg 03-10-1952


 

Augustus 1954. Geldlening van gemeente Bergen aan kerkbestuur Well.


 

Brief van B&W Bergen aan Gedeputeerde Staten van Limburg.


 

LIED OVER ST. VITUS.

St. Vitus, jong vervolgd, veracht,
om zijn geloof dat hem bezielde.
Met geestdrift en genadekracht
die zwijgend voor zijn beulen knielde
en stand hield tegen overmacht
van zonde, afgunst, bitterheid;
zijn beeld schenkt ons standvastigheid.
St. Vitus die eerbiedig, trouw
de vader liefhad die hem kwelde
en die hem smeekte om berouw,
hoe ook zijn valsheid hem ontstelde,
die hem blijmoedig dienen zou
na felle pijn en blinde nijd;
Zijn beeld schenkt ons gehoorzaamheid.
St. Vitus blij en onversaagd,
die leeuwen door zijn liefde temde
en door het vuur vergeefs belaagd
gemarteld vast het kruis omklemde,
die Gods verheven teken draagt
van door gebed gewonnen strijd;

zijn voorspraak schenkt ons zaligheid.

Tekst: Gabriël Smit / Muziek: Izaak Petrus Josephus Kaarsgaren.

Lied ST. VITUS.

Heil'ge Vitus, bloedgetuige
En getrouwe schutspatroon,
Laat ons thans de knieën buigen
Rond de U gewijde troon.
Vitus, die ons rampen weert,
Worde met ons lied geëerd.
Heil'ge Vitus, vroom en vrô,
Met een glimlach vuur trotserend
Help uw kinderen, laf en blô,
't Helse vuur steeds van hen werend.
Die ons lachend lijden leert,
Vitus, zijt met zang vereerd.
Heil'ge Vitus, martelaar
En beschermer onzer kerken,
Die ons bijstaat in gevaar,
Blijf ons heil bij God bewerken.
Voor uw beulen onverveerd,
Vitus, zijt met lied geëeerd.

Tekst: Toon Rammelt / Muziek: J. de Groot pr.

Gebedje op 15 juni:

O hilige Suente Vit, Du weest, het is je tid.
Geef mi doch einen Man, tegen Suente Jan, Di mi die tid verdriven kann.
Di mi nigen sleit, Nog te biere geit.

Vertaald: O heilige Sint Veit, u weet, het is uw tijd.
Dus geef mij toch een man, zo tegen Sint Jan, die mij de tijd verdrijven kan.
Die mij nooit slaat en niet uit drinken gaat.

Bij de laatste overtocht van het Wellse veer op 3 september 1954 is de in dit jaar gebouwde St. Vituskapel op de achtergrond te zien.


 

Dagblad voor Noord-Limburg 10-01-1955.

Jan Fellinger werd naar Well gehaald door de huisarts dr. Gérard Smals, die de kunstenaar zelf ook betaalde voor de wandschilderingen. 


 

In januari 1955 maakte kapelaan Lebens deze foto. Houten schotten achter de poort behoedden destijds de kapel enigszins voor weersinvloeden.

Het werd een ruime, aan de voorzijde open - door een hek afsluitbare - kapel.  In eerste instantie had deze kapel mooie glas in lood ramen. Maar op den duur werden deze vernield en had de wind vrij spel.


 

Vitus is een heilige en martelaar van de Rooms-Katholieke Kerk en de orthodoxe kerken. Hij wordt gezien als een van de veertien heilige helpers die worden aangeroepen om bepaalde ziekten te genezen. In het geval van Vitus, vooral bij zenuwaandoeningen. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen bezetenheid, vallende ziekte, epilepsie, hysterie, hondsdolheid, honden- en slangenbeten, (ziekelijke) langslaperij en verslapen, Sint-Vitusdans (chorea minor), zenuwziekten, toevallen, stuipen, krampen, spastische aandoeningen, opvliegendheid, oogziekten en slechthorendheid en onvruchtbaarheid. Al deze verschijnselen hebben te maken met plotselinge oncontroleerbare spier- of zenuwsamentrekkingen. 

Vitus is de beschermheilige van dansers, zangers, epileptici en beschermt tegen stormen. Zijn naamdag is op 15 juni. Vroeger werd jaarlijks op deze dag de Wellse Vituskermis gehouden.


 

Artikel uit 1955.


 

Wandschildering van St.Vitus in de gelijknamige kapel aan de Maas.


 

Krantenfoto met de eenvoudige inrichting en de pas beschilderde muren van de St. Vituskapel. 


Binnen in de kapel is een soort altaartje gemaakt van een grote platte zerksteen, gesteund door twee pilaren. Hierop staat een oud tabernakel, gecompleteerd met twee ijzeren kandelaars.Op het tabernakel het eeuwenoude beeld van St. Vitus uit 1620. Dit beeld was steeds in het bezit van de parochie, het werd door Jan Fellinger keurig gerestaureerd. Het kostbare houten St.Vitusbeeld is later uit voorzorg permanent in de kerk geplaatst. 

De grafsteen op het altaar lag voor de Tweede Wereldoorlog ongeveer in het midden van het kerkhof. De overledene was de 27-jarige Henriette Elise Gertrude Schmitz, dochter van Petrus Clemens Augustus Schmitz en Theresia Françisca Angela Laarman. Henriette was, net als veel andere mensen uit heel Nederland, vanuit Amsterdam op consult gekomen bij de destijds zeer bekende dokter Pieter Frans van Es (geb. Weert), die op het huidige adres Grotestraat 39a een huis liet bouwen dat na zijn dood de marechausseekazerne zou worden. Hij genas koningszeer of scrofulose, een ernstige ziekte van de halsklieren. Maar in plaats van genezing vond bovengenoemde juffrouw de dood.

De grafsteen heeft het inschrift:
Hier rust het stoffelijk overblijfsel van mejufvr. H.E.G. Schmitz 
             geboren te Amsterdam
† te Well den 27 februarij 1847
               Zij ruste in vrede

De St. Vituskapel in de Grotestraat midden jaren '50.


 

 Wim Koppers uit de Papenbeek maakte deze foto in de jaren '60.


 

 


 

De houtskool tekeningen over het leven van St. Vitus zijn gemaakt door Jan Fellinger uit Nijmegen.


 

De tekeningen hebben in de loop der jaren veel te lijden gehad van weersinvloeden in de open kapel.


 

Foto uit mei 1975. De St. Vituskapel raakte na ruim 20 jaar in verval.


 

02-01-1977. Foto: Theo Laarakker.


 

21-12-2007. Foto MaTiKo.


 

De St. Vitusparochie Well is eigenaar van deze kapel en het kerkbestuur draagt zodoende zorg voor het onderhoud. Het lekkende dak werd in 2007 / 2008 vervangen.

Omdat er bij de komst van pastoor Clemens in 1997 geen Vitusbeeld meer in de kapel aanwezig was, liet hij er op den duur een Mariabeeldje plaatsen en weer later een groot beeld van Maria van Fatima dat hij kreeg uit de Vredeskerk te Venray. Ook liet hij het plafond blauw verven. De houten banken die in de kapel staan zijn ook door pastoor Clemens geplaatst en ook afkomstig van de voormalige Vredeskerk uit Venray, waar hij kapelaan is geweest.

Carla Albers uit de Grotestraat draagt al jarenlang bij aan het dagelijks onderhoud en zorgt dat alles er fleurig bij staat.


 


 

06-11-2020.


Archief Well nam in 2020 het initiatief voor een noodzakelijke opknapbeurt. Wellenaar Jan Brandsma is eind mei 2021 met de werkzaamheden aan de muurschilderingen gestart .


Vernieuwde Sint Vituskapel werd feestelijk heringezegend.

Op zondag 3 juli 2022 heeft pastoor Clemens tijdens de Sacramentsprocessie de geheel vernieuwde kapel heringezegend. Hierbij waren behalve belangstellenden, ook de uitgenodigde vrijwilligers, sponsors, Harmonie de Vriendenkring en het Sint Antoniusgilde aanwezig.
Ook waren velen aanwezig, die op welke manier dan ook hadden bijgedragen tot de totstandkoming van dit project van Archief Well. In juni van dit jaar werd de laatste hand gelegd aan de vele werkzaamheden .
Deze opknapbeurt was echter niet mogelijk geweest zonder de medewerking en steun van vrijwilligers, Wellse ondernemers, de 'Vrienden van het Archief' en een financiële bijdrage waardoor de kosten voor Archief Well beperkt zijn gebleven.
Naast het herstel van de tekeningen heeft de kapel een algehele schilderbeurt, nieuwe kozijnen met glas-in-lood ramen en twee nieuwe houten beelden gekregen. Een beeld stelt St. Vitus voor het andere beeld zijn leermeester Modestus.
Een herinneringsplaquette werd onthuld door een van de sponsoren: Alfred Zoon, zijn moeder was Odilia van Soest uit Well. Hierna kon de fraai opgeknapte kapel door iedereen worden bezichtigd. 

Bekijk HIER de video met interviews tijdens de restauratie en inzegening op 03-07-2022 van de St. Vituskapel. Met dank aan Miranda en André Bruns.